Postępowanie mediacyjne vs. proces sądowy

Przeczytaj także: Postępowanie koncyliacyjne w sprawach gospodarczych

Mediacja jako forma pozasądowego rozstrzygania sporów jest bardzo odformalizowanym narzędziem prawnym, przez co też niezwykle elastycznym i skutecznym. Na całym świecie mediacja stosowana jest do rozwiązywania sporów, także gospodarczych, co niewątpliwie usprawnia obrót. Także w Polsce coraz więcej mówi się o mediacji gospodarczej, a przedsiębiorcy coraz częściej sięgają po tą formę rozwiązywania sporów w biznesie.

Poniżej opisujemy realny spór dotyczący zapłaty pomiędzy firmą, która wygrała przetarg i jej podwykonawcą. Spór, dzięki mediacji, zakończył się ugodą satysfakcjonującą obydwie strony. Gdyby sprawa trafiła do sądu, strony konfliktu prawdopodobnie sądziłyby się do dziś.

Średniej wielkości firma wielobranżowa X realizująca projekt na zlecenie zamawiającego po wygraniu przetargu wyłoniła podwykonawcę Y, z którą podpisała umowę na wykonanie podzlecenia. Prace zostały wykonane zgodnie z umowa w ciągu kilku miesięcy, zakończone protokołem końcowym odbioru robót bez zastrzeżeń wobec podwykonawcy. Ostatnia z faktur opiewająca na sumę prawie 60 tys. złotych została zatwierdzona przez zleceniodawcę X, ale nie uregulowana w pełni, pomimo, że Firma Y wielokrotne wysyłała pisma oraz wykonywała telefony dotyczące uregulowania faktury. Sprawa ciągnęła się około 5 miesięcy. W kontaktach przejawiał się coraz większy brak zaufania do X, sfrustrowana strona Y wysyłała groźby listowne, rozmowy telefoniczne między prezesami X i Y stwały się coraz bardziej napięte. Sytuacja wpłynęła negatywnie na partnerów biznesowych i popsuła ich relację. Firmie X udało się uregulować 20 tysięcy złotych, natomiast pozostałe 40 tysięcy pozostaje nieuregulowane. Kilkumiesięczne odwlekanie płatności przez X, sprawiło, że Y rozważała wniesienie pozwu. Powstrzymywały ją jedynie ciągłe, nie pokryte obietnice X i obawa przed utratą partnera biznesowego.

Ze strony X zwłoka była umyślna i świadoma. Prezes przechodził trudny okres w życiu osobistym ze względu na stan zdrowia osoby bliskiej, związane z tym koszty, oraz słabą kondycję psychiczną. Z drugiej strony ze względu na brak powszechności stosowania procedur prawnych przy wsparciu pełnomocników, prezes X wątpił w realizację gróźb wniesienia pozwu przez Y.

Firma Y postanowiła się skontaktować z Instytutem Mediacji. Mediator po zapoznaniu się z materiałami oraz opisanymi wydarzeniami skontaktował się z Firmą X i wysłuchuje jej argumentów proponując kolejną rozmowę za kilka dni i rozważenie podjęcia drogi mediacyjnej. W tym czasie mediator, przygotowując się na kolejne rozmowy z prawnikiem współpracującym z Instytutem Mediacji, dokonał analizy sytuacji prawnej.

Celem kolejnej rozmowy z X i Y odrębnej lub wspólnej było przede wszystkim poinformowanie/podsumowanie o punkcie widzenia, poinformowanie o stanie prawnym i w przypadku kolizji o uczestnictwie pełnomocników stron w dalszej procedurze oraz o kosztach oraz propozycja wypracowania rozwiązania (odrębne bądź wspólnie)

Mimo kilkutygodniowego wahania, prezes X potwierdził, że zależy mu na rozmowie z Y. Chciałby spłacić resztę zaległości w ratach, prosi jednak o rezygnacje z odsetek bądź innych dodatkowych kroków ze strony Y.

Strony z pomocą mediatora wypracowały ugodę, na podstawie której płatność została rozłożona na raty i rozłożona w czasie. Poziom ich satysfakcji z wypracowanej ugody był na tyle duży, że żadna z firm nie zażądała potwierdzenia jej treści przed sądem powszechnym. Sama ugoda jest realizowana zgodnie z planem a obydwie firmy kontynuują współpracę.

W tym przypadku strony nie chciały oficjalnego potwierdzenia ugody przez sąd, ale co do zasady każda ugoda wypracowana podczas mediacji mogłaby być zatwierdzona przez sąd i mieć moc wyroku sądowego. Tym samym niewykonywanie tej ugody przez którąkolwiek ze stron mogłoby spowodować przekazanie sprawy do egzekucji komorniczej. Warto przy tym nadmienić, że na termin sądowy dotyczący zatwierdzenia ugody nie czeka się długo. W odróżnieniu od terminów zwykłych posiedzeń sądu, terminy mające na celu zatwierdzenie ugody są krótkie, nie wymagają żmudnych postepowań dowodowych czy przesłuchań świadków i zazwyczaj uzyskuje się je bardzo szybko od momentu zawnioskowania do sądu (czasem nawet w ciągu kilkunastu dni).