Zgłoszenie wierzytelności w postępowaniu upadłościowym a przedawnienie roszczenia

Przeczytaj także: Zgłoszenie wierzytelności w postępowaniu upadłościowym

W związku z tym, należy uznać, że zgłoszenie wierzytelności sędziemu-komisarzowi w postępowaniu upadłościowym jest szczególną formą sądowego dochodzenia wierzytelności. Czynność ta, jako podjęta bezpośrednio w celu dochodzenia przysługującego roszczenia, niewątpliwie powoduje przerwanie biegu jego przedawnienia. Bieg przedawnienia przerywa się bowiem, zgodnie z art. 123 § 1 Kodeksu cywilnego (dalej k.c.), przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia.

Przedawnienie zacznie biec na nowo dopiero po zakończeniu postępowania upadłościowego. Stosowanie do art. 124 § 2 k.c. w razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowania to nie zostanie zakończone. I tak, w przypadku postępowania upadłościowego z możliwością zawarcia układu zakończenie postępowania następuje po uprawomocnieniu się postanowienia o zakończeniu postępowania, a w postępowaniu upadłościowym z możliwością zawarcia układu, po uprawomocnieniu się postępowania o zatwierdzeniu układu. Należy pamiętać także o możliwości umorzenia postępowania upadłościowego. Wówczas z dniem uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postępowania upadłościowego bieg przedawnienia roszczenia, które nie zostało zaspokojone w ramach tego postępowania, również zaczyna biec na nowo.

Podkreślenia wymaga, że przerwanie biegu przedawnienia poprzez zgłoszenie wierzytelności w postępowaniu upadłościowym nie jest uzależnione od uznania wierzytelności na liście wierzytelności. Przerwanie biegu przedawnienia następuje zarówno w odniesieniu do wierzytelności uznanych jak i wierzytelności, którym odmówiono uznania na liście wierzytelności w postępowaniu upadłościowym. Jednakże w stosunku do wierzytelności, która zostanie uznana na liście wierzytelności, a która nie zostanie zaspokojona w ramach tego postępowania, bez względu na termin przedawnienia dla tego rodzaju roszczenia, znajdzie zastosowanie 10 letni okres przedawnienia.

Dzieje się tak z uwagi na fakt, iż wyciąg z listy wierzytelności, zawierający oznaczenie sumy otrzymanej na poczet wierzytelności, stanowi tytuł egzekucyjny przeciwko upadłemu po zakończeniu lub umorzeniu postępowania upadłościowego. W takiej sytuacji zastosowanie znajduje art. 125 § 1 k.c., zgodnie z którym, roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo przed sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd, przedawnia się z upływem lat dziesięciu, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy. W związku z tym termin przedawnienia wierzytelności umieszczonej na liście wierzytelności będzie wynosił zawsze lat 10, zaś w stosunku do wierzytelności nieuznanej na liście zastosowanie znajdzie jeden z terminów wynikających z art. 118 k.c., tj. 10 lat lub 3 lata, bądź też termin wynikający z przepisu szczególnego.

Postępowanie upadłościowe trwa z reguły długo, czasem kilka lat albo nawet i dłużej. Brak przerwania terminu przedawnienia roszczenia objętego zgłoszeniem wierzytelności z pewnością uniemożliwiałoby w wielu przypadkach dochodzenie swoich roszczeń przez wierzycieli po umorzeniu lub zakończeniu postępowania upadłościowego.