Obniżenie etatu zamiast urlopu wychowawczego

Przeczytaj także: Obniżenie wymiaru etatu zamiast urlopu wychowawczego

Przypomnijmy: pracownik, który jest uprawniony do urlopu wychowawczego może - zamiast niego - złożyć wniosek o obniżenie jego wymiaru czasu pracy (nie bardziej niż o 1/2 etatu). Pracodawca musi co do zasady uwzględnić taki wniosek. Od momentu złożenia wniosku o to obniżenie, przez cały okres jego trwania (jednak nie dłużej niż przez 12 miesięcy) pracownik jest chroniony przed wypowiedzeniem umowy o pracę.

Czy wymagana jest zmiana umowy o pracę?

Obniżenie wymiaru czasu pracy następuję na podstawie wniosku pracownika, który jest dla pracodawcy wiążący. Wniosek składa się na piśmie i załącza do akt osobowych pracownika. Z art. 186 ⁷ kp. nie wynika więc obowiązek podpisywania dodatkowo aneksu do umowy o pracę (dodatkowego porozumienia zmieniającego w sprawie obniżenia wymiaru etatu). Po upływie okresu wskazanego we wniosku, następuje automatycznie powrót do poprzednich warunków zatrudnienia.

Kodeks pracy (w art. 151 § 5) przewiduje jednak obowiązek zapisania w umowie o pracę pracownika niepełnoetatowego limitu godzin ponadwymiarowych po przekroczeniu którego pracownikowi takiemu przysługuje wynagrodzenie jak za godziny nadliczbowe. Dlatego w razie obniżenia wymiaru etatu bezpieczniej jest wpisać ten limit do umowy o pracę (najlepiej w ramach porozumienia zmieniającego, czyli tzw. aneksu do umowy). W aneksie do umowy można zapisać np. "w związku z czasową zmianą wymiaru czasu pracy na podstawie art. 186⁷, pracownikowi w okresie pracy na obniżonym wymiarze czasu pracy przysługuje wynagrodzenie jak za godziny nadliczbowe po przepracowaniu ... godzin średniotygodniowo" - przy takim zapisie, po powrocie pracownika na pełny etat nie będzie trzeba ponownie aneksować umowy.
Od kiedy obowiązuje ochrona: od dnia złożenia wniosku, czy od chwili rozpoczęcia korzystania z obniżonego etatu?

Zgodnie z brzmieniem przepisu, ochrona obowiązuje od dnia złożenia wniosku. Pracownik powinien więc zastanowić się, kiedy chce złożyć wniosek.

Przykład:
Pracownik w marcu 2012 roku złożył wniosek o obniżenie mu wymiaru czasu pracy lecz dopiero od lipca 2012 r. Pracodawca nie musi zgadzać się na takie obniżenie (przyjmuje się, że musi się zgodzić tylko na wniosek złożony na 2 tygodnie przed terminem urlopu). Jeśli jednak przyjmie taki wniosek pracownika, ochrona przed wypowiedzeniem zakończy się najpóźniej w marcu 2013 r.

Z tego względu pracownikowi może nie opłacać się składać wniosku o obniżenie etatu znacznie wcześniej np. razem z wnioskiem o urlop macierzyński.

Podstawa prawna:

• art. 29 § 4, art. 1867, art. 1868 Kodeksu pracy
• art. 5 ust. 1 i art. 10 ust. 2 i 3 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. nr 90, poz. 844)

www.KadryOnline.pl - Serwis specjalistów ds. personalnych. Praktyczne wskazówki dotyczące prawa pracy, najświeższe interpretacje przepisów, informacje o zmianach prawnych, bezpłatne biuletyny e-mailowe.