Wypowiedzenie umowy o pracę e-mailem

Przeczytaj także: Bezzasadne wypowiedzenie umowy przez pracownika - jakie roszczenia pracodawcy?

Gdy pracodawca podejmuje decyzję o rozstaniu się z pracownikiem, powinien pamiętać o zachowaniu właściwej formy prawnej. Oświadczenie każdej ze stron o wypowiedzeniu umowy o pracę powinno nastąpić na piśmie. Sytuacja wygląda analogicznie, kiedy zakończenie stosunku pracy następuje przez jego rozwiązanie bez zachowania okresu wypowiedzenia. W praktyce będzie to oznaczało konieczność złożenia wypowiedzenia w formie pisemnej w rozumieniu art. 78 § 1 kodeksu cywilnego, co znajduje również odzwierciedlenie w obowiązującym w tym zakresie orzecznictwie, w tym Sądu Najwyższego (por. wyrok SN z dnia 24 sierpnia 2009 roku, sygn. akt: I PK 72/09). Zgodnie z przytoczonym przepisem do zachowania formy pisemnej czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli, a zatem również oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę. Równoważne z oświadczeniem woli złożonym w formie pisemnej jest oświadczenie złożone w postaci elektronicznej, opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu. Czy złożenie zatem pracownikowi wypowiedzenia umowy o pracę za pomocą e-maila stanowi dochowanie wymaganej formy pisemnej, a w konsekwencji czy może wywołać dla niego negatywne skutki prawne?

W pierwszej kolejności należy podkreślić, iż w wewnętrznej wymianie informacji między pracodawcą a pracownikiem na porządku dziennym jest kontaktowanie się za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Zakładanie kont służbowych dla poszczególnych pracowników oraz ich wykorzystywanie w procesie przekazywania wszelkich zadań oraz poleceń, to powszechna metoda przepływu danych. Jednakże w większości przypadków przesyłanie wiadomości służbowych pomiędzy stronami stosunku pracy następuje bez wykorzystania podpisu elektronicznego, weryfikowanego za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu. Czy jest w konsekwencji możliwe skuteczne wypowiedzenie umowy o pracę e-mailem bez opatrzenia go bezpiecznym podpisem elektronicznym?

W świetle art. 60 kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej. Natomiast za moment złożenia oświadczenia woli drugiej osobie przyjmuje się chwilę, w której oświadczenie to doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Podobnej oceny należy dokonać w razie złożenia oświadczenia woli za pomocą e-maila, gdyż zgodnie z art. 61 § 1 k.c. oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią. W konsekwencji, uwzględniając treść art. 300 kodeksu pracy, zasadnym wydaje się być twierdzenie, iż jest dopuszczalne oraz prawnie skutecznie doręczenie pracownikowi za pomocą poczty elektronicznej oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę. Przyjmując prawidłowość powyższego założenia, następstwem takiego doręczenia będzie rozpoczęcie biegu terminu do dochodzenia przez pracownika roszczeń w trybie art. 264 § 1 kodeksu pracy. Zgodnie ze wspomnianym przepisem, odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę wnosi się do sądu pracy w ciągu 7 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 02 października 2002 roku, sygn. akt: III PZP 17/02).

Podsumowując należy podkreślić, iż jakkolwiek zasadnym wydaje się być twierdzenie o możliwości skutecznego wypowiedzenia przez pracodawcę umowy o pracę za pomocą poczty elektronicznej, działanie takie będzie stanowić naruszenie art. 30 § 3 kodeksu pracy. Złożenie bowiem oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę emailem bez bezpiecznego podpisu elektronicznego weryfikowanego przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu, nie jest równoważne z oświadczeniem woli złożonym w formie pisemnej. Wobec powyższego, pomimo iż działanie takie jest działaniem wadliwym prawnie, wywołuje ono skutki prawne w sferze uprawnień pracowniczych. W takiej sytuacji, pracownik chcąc dochodzić swoich racji przed sądem pracy, powinien w ciągu 7 dni od otrzymania e-maila zaskarżyć zawarte w nim wypowiedzenie umowy o pracę.