Wybór rady nadzorczej w drodze głosowania grupami

Przeczytaj także: Wynagrodzenie członka rady nadzorczej spółki akcyjnej: kiedy przedawnienie?

Wniosek o dokonanie wyboru rady nadzorczej w drodze głosowania oddzielnymi grupami może złożyć akcjonariusz reprezentujący co najmniej jedną piątą kapitału zakładowego. W przypadku, gdy władze spółki zwołały już walne zgromadzenie, akcjonariusz może zażądać wprowadzenia do porządku obrad wyboru rady nadzorczej w drodze głosowania oddzielnymi grupami. Żądanie takie powinien zgłosić nie później niż na 14 dni, a w spółkach publicznych – nie później niż na 21 dni przed wyznaczonym terminem walnego zgromadzenia. Wniosek o dokonanie wyboru rady nadzorczej w drodze głosowania grupami akcjonariusz mniejszościowy może zgłosić także podczas odbywającego się walnego zgromadzenia, wtedy wybór powinien odbyć się na najbliższym walnym zgromadzeniu. Ponadto, w celu przeprowadzenia wyboru w drodze głosowania grupami, akcjonariusz może również zażądać zwołania nadzwyczajnego walnego zgromadzenia i wprowadzenia tej sprawy do porządku obrad.

Żądanie wyboru rady nadzorczej w drodze głosowania grupami można zgłosić również w sytuacji, gdy wszystkie stanowiska w radzie nadzorczej są już obsadzone i nawet, jeśli rada nadzorcza została uprzednio wybrana w tym trybie. Walne zgromadzenie w drodze uchwały nie może usunąć z porządku obrad przewidzianego tym porządkiem wyboru członków rady w drodze głosowania oddzielnymi grupami (wyrok SN z dnia 18 listopada 2008 r., sygn. akt II CSK 304/08). Z uwagi na to, że w ksh nie ma przepisu, który mógłby być podstawą dla przyjęcia, iż o odwołaniu członka rady nadzorczej powołanego do rady przez grupę powinna decydować ta sama grupa, nie ma przeszkód by kolejne walne zgromadzenie odwołało członka rady nadzorczej wybranego przez akcjonariusza mniejszościowego w drodze głosowania grupami .

Do wyboru rady nadzorczej w trybie głosowania grupami może dojść tylko wtedy, jeżeli na walnym zgromadzeniu utworzona zostanie co najmniej jedna grupa zdolna do wyboru członka rady nadzorczej. Celem utworzenia grupy należy podzielić ogólną liczbę akcji reprezentowanych podczas zgromadzenia przez liczbę członków rady nadzorczej. I tak w przypadku, gdy rada nadzorcza liczy trzech członków, grupę będą mogli utworzyć akcjonariusze reprezentujący na walnym zgromadzeniu 33,34 proc. ogólnej liczby reprezentowanych akcji.

Jeśli rada nadzorcza ma liczyć czterech lub pięciu członków, grupę mogą utworzyć akcjonariusze reprezentujący odpowiednio 25 proc. lub 20 proc. ogólnej liczby reprezentowanych akcji. Wynika z tego, że tylko w spółkach posiadających co najmniej 5-osobową radę nadzorczą (tak jest we wszystkich spółkach publicznych), akcjonariusz reprezentujący 20 proc. kapitału zakładowego ma pewność, iż uda mu się utworzyć co najmniej jedną grupę. Od 3 sierpnia 2009 r., z uwagi na dodany ustawą z dnia 5 grudnia 2008 r. art. 411³ ksh, akcjonariusz ma prawo odmiennie głosować z każdej posiadanej akcji i wobec tego ma także możliwość przynależeć do kilku grup wybierających członków rady nadzorczej.

Nie zawsze, mimo zgłoszonego wniosku, pełny skład rady nadzorczej zostanie wybrany w drodze głosowania oddzielnymi grupami. Jeżeli w skład rady nadzorczej wchodzi osoba powoływana przez podmiot określony w odrębnej ustawie (np. minister, organ jednostki samorządu terytorialnego czy pracownicy), wtedy wyboru dokonuje się jedynie w odniesieniu do pozostałych członków rady. Przykładowo w spółkach powstałych z przekształcenia przedsiębiorstw państwowych wybór grupami może dotyczyć tylko członków rady nadzorczej niewybieranych przez pracowników.