Wygaśnięcie mandatu członka zarządu spółki z o.o.
2010-10-12 12:16
Dnia 21 lipca 2010 r. Sąd Najwyższy (dalej "SN") podjął uchwałę, w której stwierdził, że jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, mandat członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej "sp. z o. o.") wygasa z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za pierwszy pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu, tj. w terminie przewidzianym w art. 202 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm., dalej "k.s.h."), także wtedy, gdy według uchwały wspólników powołanie nastąpiło na czas nieokreślony (sygn. akt III CZP 23/10).
Przeczytaj także: Kiedy wygasa mandat członka zarządu?
Stan faktyczny w tej sprawie przedstawiał się następująco: sąd rejonowy postanowieniem oddalił wniosek H. D. I. sp. z o. o. (dalej „Spółka”) reprezentowanej przez Marka K. o wykreślenie z rejestru przedsiębiorców danych dotyczących prokurenta Spółki. Sąd rejonowy ustalił, że Marek K. został powołany do zarządu Spółki na czas nieokreślony uchwałą zgromadzenia wspólników z dnia 17 lutego 2006 r. Zgodnie z umową spółki, był on uprawniony do reprezentowania Spółki samodzielnie, zaś sama umowa nie zawierała żadnych postanowień dotyczących czasu trwania kadencji członków zarządu.W związku z powyższym, sąd rejonowy uznał, że, zgodnie z art. 202 § 1 k.s.h., mandat Marka K. wygasł z dniem 29 maja 2008 r., w którym odbyło się zgromadzenie wspólników Spółki zatwierdzające sprawozdanie finansowe za rok obrotowy 2007 i z tej przyczyny nie mógł on skutecznie odwołać prokury w dniu 16 czerwca 2009 r.
Przy rozpoznawaniu apelacji od postanowienia sądu rejonowego oddalającego wniosek o wykreślenie danych dotyczących prokurenta Spółki, sąd drugiej instancji powziął wątpliwość, czy – w braku odmiennych postanowień w umowie spółki – mandat członka zarządu powołanego uchwałą wspólników na czas nieokreślony, wygasa w terminie wskazanym w art. 202 § 1 k.s.h., i w związku z tym przedstawił SN do rozstrzygnięcia powyższe zagadnienie prawne.
Zdaniem SN, nie powinna budzić obecnie wątpliwości wzajemna relacja pojęć „mandat” i „kadencja” z tego względu, że oba te pojęcia uzyskały w k.s.h. kwalifikację pojęć normatywnych. Pierwsze z nich oznacza kompetencję do sprawowania funkcji członka organu spółki, a drugie – okres sprawowania tej funkcji. SN zauważył przy tym, że nie chodzi o faktyczny czas pełnienia funkcji, lecz o okres, na jaki członek organu spółki został powołany. Faktyczny okres pełnienia funkcji członka zarządu może być krótszy od kadencji ustalonej w umowie spółki, ale może też ulec przedłużeniu. Wykonywanie mandatu członka zarządu jest równoznaczne z pełnieniem funkcji, a wygaśnięcie mandatu z utratą tej kompetencji.
SN podkreślił, że regułą w spółkach kapitałowych jest kadencyjność organów zarządzających i nadzorujących, a same przepisy k.s.h. nie zawierają regulacji określającej wprost długość kadencji członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.