Dyskryminacja w pracy a przedawnienie roszczeń

Przeczytaj także: Nierówne traktowanie w wynagradzaniu trzeba udowodnić

Przypomnijmy, zgodnie z art.18^3a K.p., pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkoleń mających na celu podniesienie kwalifikacji zawodowych. Wśród kryteriów, które ustawodawca uważa za dyskryminujące, należy wymienić:

• płeć,
• wiek,
• niepełnosprawność,
• rasę,
• religię,
• narodowość,
• przekonania polityczne,
• przynależność związkową,
• pochodzenie etniczne,
• wyznanie,
• orientację seksualną,
• zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Podkreślenia wymaga, że równe traktowanie nie jest równoznaczne z jednakowym traktowaniem. Z tego właśnie względu postawienie pracodawcy zarzutu nierównego traktowania nie zawsze jest zasadne- ma on bowiem prawo różnicować sytuację swych podwładnych, opierając się na przesłankach obiektywnych.

Jeżeli jednak szef w sposób ewidentny narusza zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, to pracownik ma prawo dochodzić sprawiedliwości przed sądem. Uprawnia go do tego art. 18 K.p., stanowiący, iż w takim wypadku zainteresowany może żądać od pracodawcy odszkodowania wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za prace, ustalane na podstawie odrębnych przepisów. Kiedy rozpoczyna się bieg terminu roszczenia o to odszkodowanie w sytuacji, gdy następstwa działań dyskryminujących szefa (rozstrój zdrowia) dały o sobie znać dopiero po ustaniu zatrudnienia?

Z art. 291 § 1 K.p. wynika, że podstawowym terminem przedawnienia jest termin trzyletni, który znajduje zastosowanie wobec wszelkich roszczeń pracownika wynikających ze stosunku pracy. Przepis ten mówi również, że bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się w chwili, gdy roszczenie stało się wymagalne.

Na dochodzenie roszczeń z tytułu dyskryminacji w zatrudnieniu, w wyniku której nastąpił rozstrój zdrowia, pracownik ma zatem 3 lata. Momentem decydującym dla rozpoczęcia biegu tego terminu nie jest jednak data rozwiązania stosunku pracy. Zgodnie bowiem ze stanowiskiem SN wyrażonym w wyroku z 3 lutego 2009 r. (I PK 156/08, Monitor Prawa pracy 2009, Nr 6), termin przedawnienia roszczenia wywodzonego z art. 18 K.p. rozpoczyna swój bieg dopiero w momencie ujawnienia się szkody na osobie, do czego bez wątpienia może dojść już po ustaniu stosunku pracy.

Biorąc pod uwagę powyższe zasadne jest uznać, że rozwiązanie umowy o pracę- co do zasady- nie stanowi kluczowego momentu dla rozpoczęcia biegu terminu, w którym pracownik może dochodzić sprawiedliwości z racji tego, że pracodawca bez racjonalnego uzasadnienia traktował lepiej innych swoich podwładnych.

Bieg trzyletniego terminu przedawnienia roszczeń dotyczących nierównego traktowania w zatrudnieniu, które pozostawiło uszczerbek na zdrowiu poszkodowanego pracownika, rozpoczyna się bowiem wówczas, gdy powziął on wiadomość o szkodzie, a nie w chwili, gdy miało miejsce zdarzenie, które tę szkodę wywołało.